Hakkokin Yara: UNICEF Ta Yi Kira Kan Kafa Kotunan Iyali

Asusun kula da kananan yara na Majalisar Dinkin Duniya UNICEF, ya yi kira da a kafa kotunan dangi a fadin Jihohin Najeriya domin inganta tsarin gudanar da shari’a kan al’amuran yara.

Kwararriya ta kula da yara kanana ta UNICEF Fatimah Adamu ce ta yi wannan kiran a jihar Kano ranar Litinin yayin wata tattaunawa ta kwana biyu da manema labarai suka yi kan sabon shirin kasa na 2023-2027 da kuma matsayin aiwatar da dokar kare hakkin yara ta 2003 a jihohi.

A cewar Adamu, jihohi uku ne kawai a Najeriya suka kafa kotun ta iyali, lamarin da ta ce shi ne muhimmin Tsari wajen aiwatar da dokar kare hakkin yara a Najeriya.

“Batun kafa kotun iyali yana cikin dokokin kare hakkin yara na jihohi kuma ya kasance na musamman a aikace kamar yadda kowace jihohi ta tanada,” in ji Adamu. “

Wasu dokokin CR sun yarda da kafa kotunan dangi yayin da wasu suka yarda da nadi.” 

Adamu ya bayyana aiwatar da dokar kare hakkin yara a matsayin kalubale, yana mai cewa yana tattare da mummunar fahimta.

Aunawa / Aiwatar da Haƙƙin Yara

Kwararre kan kare hakkin yara ya nuna bukatar kowane bangare na kasafin kudi ga yara tare da samar da tsare-tsare na kasa ga yara da za su magance batutuwan da suka shafi auren kananan yara, ba a makaranta, da aikin yara, da sauransu.

Adamu ya jaddada cewa aikin dokar shi ne kare dukkan yara, yayin da aiwatar da dokar kare hakkin yara shi ne rage yawancin matsalolin da ke fuskantar yaran Najeriya.

“Kaddamar da dokokin CR ba wai kawai magance matsalolin da yara ke fuskanta ba, amma aiwatar da aiwatarwa wanda ya hada da saka hannun jari shine mafi mahimmanci,” Adamu ya kara da cewa.

Ta kuma ce ya kamata al’amuran kare hakkin yara su zama fifiko ga dukkan masu rike da madafun iko da kuma masu ruwa da tsaki.

Kwararre na UNICEF ya yi kira da a samar da cikakken shirin aiwatarwa daga jihohi. Ta yi nuni da cewa UNICEF za ta yi aiki tare da jihohi don bunkasa tsare-tsare da kuma kara ba da shawarar zaman dokar kare hakkin yara da ba sa aiki. Adamu ya yi murna kan canjin hali game da batutuwan da suka shafi ‘yancin yara a Najeriya.

Manufofin Tattaunawar Watsa Labarai

Tun da farko, babban jami’in sadarwa na UNICEF, Dokta Geoff Njoku, ya ce an shirya taron ne domin sake tantance sakamakon da aka samu kan ayyukan kasa tsakanin shekarar 2018 zuwa 2022, da kuma fara tattaunawa kan manufofin da za a cimma tsakanin shekarar 2023 zuwa 2027.

Ya kuma ce an gudanar da tattaunawar ta kafafen yada labarai ne domin duba halin da dokar kare hakkin yara da Najeriya ta dauka shekaru 20 da suka gabata.

Dokta Njoku ya tabbatar da cewa kare hakkin yara yana raguwa a kowane bangare saboda haka akwai bukatar aiwatar da shi yadda ya kamata.

UNICEF Da Ofishin Watsa Labarai na Hakkin Yara (CRIB)

Wakilin CRIB a wurin tattaunawar, Temitoye Falayi, ya ce sabon takardun shirin kasar ya mayar da hankali ne kan muhimman fannonin da gwamnatin Najeriya ke bukatar tallafin UNICEF, kamar ilimi da kudi.

Ya jera muhimman fannonin da suka hada da Ilimin Kiwon Lafiya da Abinci, da Shawarwari kan manufofin zamantakewa, WASH, HIV/AIDS da kare yara.

“Sabuwar shirin ƙasar ya ƙunshi mahimmancin ƙayyadaddun kayan aiki don ba da gudummawa ga gina shaidun da ke tattare da tattara bayanai, bincike da kuma amfani da shi ga yara da mata don tallafawa manufofin zamantakewa da shirye-shirye masu dacewa,” in ji Falayi.