Karamar ministar ilimi Farfesa Suwaiba Sa’id Ahmad ta kaddamar da wani kamfen mai taken ‘Madubi’ a karkashin shirin samar da ‘yan mata masu tasowa na AGILE Project da nufin kara wayar da kan al’umma da kuma daukar matakai kan ilimin yara mata a Najeriya.
An kaddamar da yakin neman zaben “Madubi” wanda ke nufin “Madubi” a cikin harshen Hausa a yayin tattakin kan titi a Abuja babban birnin Najeriya a ranar Alhamis.
Shirin samar da ‘yan mata masu tasowa don koyo da karfafawa (AGILE) wani shiri ne da Bankin Duniya ke tallafawa na Ma’aikatar Ilimi ta Tarayya da aka tsara don inganta guraben karatun sakandare ga ‘yan mata matasa masu shekaru tsakanin 10 zuwa 20.
Farfesa Suwaiba ta ce wannan kamfen din shi ne yarinyar ta dauki kanta a matsayin madubi don samun kyakkyawar makoma.
“Muna goyon bayan duk wani shirin da ke neman karfafa yarinya-yar.
“AGILE yana da ban mamaki game da ba da dama ga yarinya-yar ta hanyar ba da dama da dama ga yarinya-yaron don bunkasa a cikin al’ummarmu,” in ji ta.
Ministan ya bayyana muhimmancin ilimin yara mata wajen ciyar da ci gaba a kasar nan inda ya ce za a kara bayar da goyon baya ga shirin.
“A ma’aikatar ilimi ta tarayya, muna da namu shirin da za mu kaddamar nan ba da dadewa ba don ganin mun karfafa wa ‘ya’ya mata.
“Gwamnatin shugaban kasa Bola Tunibu tana da sha’awar ilimin yara mata kuma ta himmatu wajen bayar da duk wani tallafi da matakan da suka dace don ganin cewa ‘ya’yanmu sun samu ilimi sama da matakin sakandare,” inji ta.
‘Yan mata masu tasowa a Najeriya gaba daya na fuskantar kalubale da ke hana su shiga da kammala karatun sakandire sakamakon matsalolin zamantakewa da rashin kudi da kuma karancin ababen more rayuwa.
Aikin AGILE yana nufin inganta damar ilimin sakandare a jihohin da ke aiwatarwa ta hanyar magance waɗannan kalubale don haka ya sa ilimi ya zama abin sha’awa ga yara mata da iyaye da al’ummomi da cibiyoyi.
Jami’ar kula da ayyukan AGILE na kasa Madam Amina Haruna ta ce shirin na da nufin kusantar da makarantun da ‘yan matan.
“Ba ma son ta yi tafiya mai nisa kuma bisa ka’idar ilimi babu wani yaro ko yaro da zai yi tafiya fiye da kilomita 5 don shiga makaranta.”
“Mun gyara ajujuwa kusan 10,000.
Mun gina makarantu kusan 475 Inda akwai karamar makarantar firamar muna kokarin gina karamar sakandare inda kuma akwai karamar sakandare muna gina babbar sakandare.
“Muna gina karin ajujuwa da kuma kokarin gina karin wuraren wanke-wanke ruwa tsaftar muhalli tsafta don ba da karin tallafin karatu ga mafiya talauci domin mu samu ‘yan mata da yawa a makarantarmu.”
“Kuma wannan shi ne abin da muke yi don kusantar da ita makarantar. Don haka sauya sheka daga wannan mataki zuwa wancan zai kasance cikin sauki ga ‘yan mata masu tasowa kuma shirinmu na 2025 shi ne mu kara kaimi kan abubuwan da muke yi.”
Uwargida Haruna ta kara da cewa a karkashin shirin AGILE ana yin duk mai yuwuwa wajen kawo karin kayan koyo da koyarwa a makarantu a cikin al’ummomi daban-daban ta yadda malamai da daliban za su yi amfani da dukkan hanyoyin koyarwa don ingantaccen koyo da koyarwa.
“Mun yi taro da shugabannin addinin gargajiya domin sanar da al’umma don sanar da ‘yan Najeriya cewa abin da gwamnatin tarayyar Najeriya a karkashin ma’aikatar ilimi ta tarayya ke yi a karkashin shirin Agile.
Ta ce aikin na AGILE zai inganta kan nasarorin da aka samu a shekarun nan a shekarar 2025, da gina karin wuraren WASH da kuma ba da karin tallafin karatu ga marasa galihu.
Jihohin da ake aiwatar da shirin na AGILE a halin yanzu sun kai 18 da suka hada da jihar Borno Ekiti Kaduna Kano Katsina Kebbi Plateau.
An zabo jihohin ne ta hanyar tuntubar juna da ya hada da ma’aikatar ilimi ta tarayya ma’aikatar kudi ta tarayya kasafin kudi da tsare-tsare na kasa gwamnonin jihohi da ma’aikatun ilimi na jihohi. Sharuɗɗan zaɓen da dai sauransu sun haɗa da adadin ƴan matan da ba sa zuwa makaranta ƙimar canjin makarantun sakandare wanzuwar tsare-tsaren ba da dama ga ilimin ‘ya’ya mata da kuma haɗa kai da jajircewar Jihohi don inganta ilimin ‘ya’ya mata da ƙarfafawa. .
Ladan Nasidi.
