UNGA78: Shugaban Najeriya Ya Yi Kira Da A Inganta Hadin Gwiwar kasa Da kasa Da Afirka

Shugaban Najeriya, Bola Ahmed Tinubu ya yi kira da a inganta hadin gwiwar kasa da kasa da kasashen Afirka doMIn cimma ajandar shekara ta 2030.

 

 

Ya jaddada bukatar Afirka ta tashi tsaye wajen samun cikakkiyar damar ta da kuma goyon bayan tabbatar da mulkin dimokuradiyya a Nahiyar Afirka.

 

 

Shugaba Tinubu ya bayyana haka ne a lokacin da yake jawabi ga taron shugabannin kasashen duniya a babban taron Majalisar Dinkin Duniya karo na 78 a birnin New York na kasar Amurka.

 

 

A yayin da yake daukar nauyin taron Majalisar Dinkin Duniya, shugaba Tinubu ya yi kira ga kasashen duniya da su kara azama wajen kawo karshen kwararar makamai da masu tayar da kayar baya zuwa yammacin Afirka.

 

 

Yace; “Wannan cunkoson ababen hawa na kawo cikas ga zaman lafiya da kwanciyar hankali a yankin baki daya. Kasashen Afirka za su inganta tattalin arzikinmu ta yadda jama’armu ba za su yi kasada da rayukansu ba wajen gyaran hanyoyin sauran kasashe. Mu kuma za mu dukufa wajen tarwatsa kungiyoyin masu tsattsauran ra’ayi a kan koginmu.

 

“Duk da haka, domin tabbatar da wannan barazanar, dole ne kasashen duniya su karfafa niyyarsu na kama kwararar makamai da masu tayar da kayar baya zuwa yammacin Afirka.”

 

 

Shugaba Tinubu ya yi Allah-wadai da cunkoson ababen hawa yana mai cewa “yana lalata zaman lafiya da kwanciyar hankali a yankin baki daya.”

 

 

Ya kuma ba da tabbacin taron na UNGA karo na 78 cewa kasashen Afirka za su inganta tattalin arzikinsu domin kawo karshen hadarin da dubban ‘yan Afirka ke shiga cikin zurfin tekun Bahar Rum don neman ingantacciyar rayuwa.

 

 

Shugaban ya ce; “Wannan ya kawo ni ga mahimmin batu na na uku. Gaba dayan yankinmu na cikin wani dogon yaki da masu tsatsauran ra’ayi. A cikin hargitsin, wata hanya mai duhu ta kasuwanci ta rashin mutunci ta kunno kai. Tare da hanyar, komai na siyarwa ne. Ba’a girmama maza, mata da yara kanana.

 

 

“Duk da haka, dubbai suna fuskantar Hamada mai zafi na Sahara da kuma zurfin sanyi na Bahar Rum don neman ingantacciyar rayuwa. Haka nan kuma sojojin haya da ’yan ta’adda da muggan makamansu da munanan akidu sun mamaye yankinmu daga arewa.”

 

 

Shugaba Tinubu ya kuma yi kira ga kasashe mambobin Majalisar Dinkin Duniya da su yi tunani a cikin ayyukansu na murkushe kudaden ayyukan ta’addanci, da zagon kasa ga tattalin arziki, da haramtacciyar ma’adinai a kasashe masu tasowa.

 

 

Shugaban na Najeriya ya bayyana bukatar tabbatar da tsaron yankunan Afirka masu arzikin ma’adinai daga satar fasaha da tashe-tashen hankula a matsayin wani bangare na amincewa da hadin kai a duniya.

 

 

Yace; “Muhimmin al’amari na hudu na amana da hadin kai a duniya shi ne a kare yankunan da ke da arzikin ma’adinan Nahiyar daga baragurbi da rikici. Da yawa irin waɗannan yankuna sun zama ƙazamin wahala da cin zarafi. Jamhuriyar Dimokaradiyyar Kwango dai ta sha fama da wannan matsalar tsawon shekaru da dama, duk kuwa da kasancewar Majalisar Dinkin Duniya mai karfi a wurin. Tattalin arzikin duniya yana bin DRC bashi mai yawa amma yana ba ta kadan.”

 

 

Shugaba Tinubu ya bukaci kasashe mambobin Majalisar Dinkin Duniya da su yi aiki tare da shugabannin Afirka don dakile kamfanoninsu da ‘yan kasar daga wannan karni na 21 na satar dukiyar nahiyar.

 

 

“Idan aka yi la’akari da girman wannan rashin adalci da kuma babban abin da ya faru, ‘yan Afirka da yawa na tambayar ko wannan lamarin ya faru ne ta hanyar bazata ko kuma ta hanyar zane. Dole ne kasashe mambobin kungiyar su ba da amsa ta hanyar yin aiki tare da mu don hana kamfanoninsu da ’yan kasa daga wannan sace-sacen arzikin nahiyar na karni na 21, ”in ji Shugaba Tinubu.

 

 

Ladan Nasidi