Gwamnatin Tarayya ta yi kira ga likitoci a Najeriya da su rungumi jagoranci da dabarun kasuwanci don bunkasa harkokin kiwon lafiya da kuma samar da ci gaba ga Universal Health Coverage (UHC.
KU KARANTA KUMA: Likitoci mazauna yankin sun yi tir da yadda ake sace mutane, suna neman gwamnati ta sa baki
Karamin ministan lafiya da walwalar jama’a Dakta Iziaq Adekunle Salako ne ya yi wannan kira a lokacin da yake gabatar da jawabi a wajen bude taron majalisar zartarwa da nazarin kimiyya na kungiyar likitocin kasa (NARD) a Abuja.
Da yake magana a kan taken “Karfafa Likitoci tare da Jagoranci da Ƙwararrun Harkokin Kasuwanci: Magance Ciwon Kiwon Lafiyar Duniya da Tsarin Kiwon Lafiya Mai Kyau,” Dokta Salako ya yaba wa NARD don ba da fifiko ga waɗannan fasahohin da aka saba mantawa da su.
Ya jaddada cewa yayin da likitocin su ne shugabanni na dabi’a a cikin aikin asibiti fadada jagorancin su da ƙwarewar kasuwancin su zai karfafa ci gaban manufofin kiwon lafiya gudanarwa da kirkire-kirkire a fannin.
“Yayin da yanayin yanayin kiwon lafiya ke tasowa, dole ne likitoci su kasance masu sanye da fasaha don jagoranci da ƙirƙira da kuma daidaita yanayin canjin yanayi,” in ji shi yana mai cewa irin wannan ƙarfafawa zai inganta sakamakon haƙuri da rage rashin aiki da kuma inganta ingantaccen isar da lafiya.
Ministan ya bayyana kudirin gwamnatin tarayya na cimma nasarar UHC nan da shekarar 2030 inda ya bayyana gagarumin ci gaba wajen fadada tsarin inshorar lafiya. Ya bayyana cewa tsakanin shekarar 2023 zuwa Disamba 2024 an samu karuwar kashi 15.7% na yawan ‘yan Najeriya da ke da inshorar lafiya inda ya tashi daga miliyan 16.8 zuwa miliyan 19.4.
Ya bukaci dukkanin cibiyoyin horar da kiwon lafiya da hukumomin da suka dace da su hada jagoranci da horar da ‘yan kasuwa a cikin manhajojin su don shirya kwararrun masana kiwon lafiya don fuskantar kalubalen da ke gabansu.
Da yake bayani kan kalubalen tattalin arzikin da kasar nan ke fuskanta Dakta Salako ya yi kira ga likitocin da ke zaune da sauran ma’aikatan lafiya da su nuna fahimta da hakuri. Ya kamanta sauye-sauyen da shugaban kasa Bola Ahmed Tinubu ke yi da tsarin fida mai sarkakiya da ke bukatar kisa a tsanake da sadaukarwar wucin gadi don samun kwanciyar hankali na dogon lokaci.
“Najeriya na bukatar mu sadaukar da kai a wannan lokaci, don nuna fahimta da kamun kai. Ina roƙon ku da ku zurfafa sadarwa tuntuɓar juna da sasantawa a cikin dangantakar ku ta masana’antu da kuma ba da haɗin kai na masana’antu fifiko,” in ji shi.
Ya ba da tabbacin cewa ma’aikatar lafiya da walwalar jama’a ta tarayya ta ci gaba da jajircewa wajen yin cudanya da kwararrun likitocin don magance matsalolin jin dadin su a cikin iyakokin gaskiya na tattalin arziki.
Dokta Salako ya nanata kudurin gwamnati na karfafa tsarin kiwon lafiya sannan ya bukaci likitocin da su ci gaba da jajircewa wajen ci gaban kasar.
“Najeriya na bukatar ku kara karfi lafiya wadata da wadata. Mu ci gaba da yin imani da kasarmu tare da goyon bayan sauye-sauye masu wuya amma babu makawa a gwamnatin zamanin,” inji shi.
Ana sa ran taron na NARD zai yi la’akari da dabarun inganta jagorancin likitoci da ayyukan kasuwanci da nufin gina ingantaccen tsarin kiwon lafiya mai dorewa a Najeriya.
Ladan Nasidi.
