Ministan yada labarai da wayar da kan jama’a na kasa, Mallam Mohammed Idris, ya jaddada bukatar gaggawa ga Najeriya ta yi amfani da fasahohin da suka kunno kai don sauya hanyoyin sadarwa na rikice-rikice, da kare lafiyar jama’a, da kuma karfafa tsaron kasa.
Da yake jawabi a taron kasa da kasa kan kirkire-kirkire na dijital a cikin rikice-rikicen sadarwa da aka gudanar a Abuja, Idris – wanda Darakta Janar na Muryar Najeriya, Mallam Jibrin Baba Ndace ya wakilta – ya yi gargadin cewa duk da cewa fasahar tana ba da damammaki masu yawa don inganta sadarwa a lokacin gaggawa, tana kuma gabatar da sabbin hadarin da dole ne a magance.
Taron wanda cibiyar sadarwa ta Crisis ta shirya, ya hada masana dabarun sadarwa, da wakilan tsaro, da masu magana da yawun hukumar tsaro, masu kula da harkokin ICT, da sauran masu ruwa da tsaki.
Idris ya ce saurin bunkasuwar hanyoyin sadarwa na zamani ya ba da damar yada farfaganda, ba da labari, da labarai masu cutarwa wadanda galibi ke kara ta’azzara yayin rikice-rikicen kasa, wanda ke haifar da babbar barazana ga zaman lafiya da kwanciyar hankali.
“Kamar yadda dandamali na dijital ke tasowa, haka Ke sauri da haɓakar rashin fahimta. Bayanan da aka gina-ciki ko waje-siffar fahimtar kasa da kuma tasiri ga siffar kasar a duniya, “in ji shi.
Ya yabawa Cibiyar Sadarwar Rikicin da ta shirya taron a Kwalejin Tsaro ta Kasa, inda ya bayyana shi a matsayin dabaru da kuma lokacin da ya dace a lokacin da bayanai ke tafiya cikin sauri fiye da tantancewa.
Ministan ya jaddada cewa dole ne cibiyoyin yada labarai su yi amfani da na’urorin fasaha don karfafa tsarin gargadin wuri, da inganta hadin gwiwar hukumomin, da tabbatar da yada sahihin bayanai na ceton rai.
Ya bukaci ‘yan jarida da masu yada rikicin da su kiyaye muradun kasa a cikin gaggawa tare da bayar da rahoto cikin tsanaki, musamman a lokacin da suke bayar da rahotannin mutuwar jami’an soji.
“Kowane mayaƙan da ya mutu ba ƙididdiga ba ne – su ɗan wani ne, mata ko iyayensa,” in ji shi.
Idris ya ba da tabbacin cewa shawarwarin da aka samu daga taron za su shiga cikin sauye-sauyen manufofi don karfafa tsarin sadarwa na rikice-rikicen Najeriya.
Da yake magana a matsayinsa na Darakta-Janar na Muryar Najeriya, Ndace ya sake tabbatar da goyon bayan cibiyoyi ga Cibiyar Sadarwar Rikicin da kuma himmar gwamnati don tabbatar da gaskiya, daidaita labarun
Dabarun Tsaron Ƙasa
Shima da yake jawabi a wajen taron, Shugaban Cibiyar Sadarwar Rikici, Manjo Janar Chris Olukolade mai ritaya, ya bayyana cewa sadarwar rikicin ta rikide zuwa wata dabarar kadara ta tsaron kasa, tare da lura da cewa matsalolin gaggawa na zamani suna buƙatar amsa cikin gaggawa, sahihai, da kuma hanyar fasaha.
Ya ce rikice-rikice a yanzu sun fi yawa kuma suna da rikitarwa, abubuwan da ke haifar da su kamar canjin yanayi, barazanar lafiyar jama’a, hare-hare ta yanar gizo, hadurran masana’antu, da tashe-tashen hankulan zamantakewa da dandamali na dijital ke ƙaruwa.
“Kayan sadarwar jiya ba za su iya magance matsalolin gaggawa na yau ba,” in ji Olukolade.
Ya bayyana rawar da fasahohin da suka kunno kai ke takawa—hankali na wucin gadi, tsarin faɗakarwa ta wayar hannu, manyan nazarin bayanai, da sa ido na ainihi-a cikin gano alamun gargaɗin farko, da magance rashin fahimta, da haɓaka daidaituwa tsakanin cibiyoyi.
Olukolade ya yi gargadin cewa saƙon da ba su dace ba, rarrabuwar kawuna, da rashin yarda da jama’a suna raunana juriyar ƙasa a cikin gaggawa.
Ya yi kira da a samar da kirkire-kirkire, da karfafa hadin gwiwa, da kuma sauya tsarin sadarwa na gargajiya zuwa na zamani, tsarin magance rikice-rikice da fasaha ke haifar da su.
Taron, mai taken “Leveraging Emerging Technologies to Transform Crisis Communication”, ya yi kira ga hukumomin tsaro, kungiyoyin watsa labarai, masu tsara manufofi, masu kula da ICT, da abokan ci gaba.
Olukolade ya sake jaddada kudirin Cibiyar na tallafawa hukumomin tsaro da cibiyoyin gwamnati ta hanyar inganta muryar kasa baki daya tare da samar da sahihin bayanai a lokacin rikici.
Ya bukaci mahalarta taron su shiga zurfafa tare da ba da gudummawar dabaru masu aiki da za su tsara dabarun sadarwa na rikicin Najeriya a nan gaba.
“Makomar sadarwar rikice-rikice ta dogara ne akan shirye-shiryenmu na ƙirƙira, haɗin kai, da kuma rungumar hanyoyin da ke haifar da fasaha,” in ji shi.
Aisha. Yahaya, Lagos
