Kungiyar EU Ta Jaddada Kudirinta Na Karfafa Dimokradiyya A Najeriya

Kungiyar Tarayyar Turai (EU), jakada a Najeriya da kungiyar ECOWAS, Ambasada Samuela Isopi, ta ce zanga-zangar lumana da magoya bayan shugaban kasa Bola Ahmed Tinubu suka yi, kan rahoton kungiyar Tarayyar Turai ta sa ido kan zaben (EUEOM), a babban zaɓe na 2023, ba zai rage dangantakarta ta tattalin arziki, al’adu, da diflomasiyya da gwamnatin Najeriya ba.

Jakadan na Tarayyar Turai wanda ya bayyana hakan a yayin wani taron manema labarai a Abuja, ya tabbatar da cewa EU na son ci gaba da hada kai da Najeriya, wacce ita ce kasa mafi girma a dimokuradiyya a Afirka.

Ambasada Isopi ya ce ko kadan kungiyar EU EOM ba tawaga ce da za ta tantance sakamakon zaben ba kuma ba ta wata hanya ta inganta ko sanya alamar tambaya kan sakamakon zaben.

Ta bayyana cewa makasudin aikin lura shine bayar da rahoton abin da ya faru da kuma bayar da shawarwari kan yadda za a inganta aikin.

Ta yi nuni da cewa, nauyi ne da ya rataya a wuyan masu ruwa da tsaki a harkar zabe a Najeriya da kasashen waje su yanke shawarar ko suna son aiwatar da shawarwarin tawagar sa ido ko a’a.

“Kwarewarmu da Najeriya tana da kyau, rahotannin da suka gabata sun taimaka matuka wajen jagorantar ayyukan alkalan zabe. Ba na shakka cewa wannan shari’ar ba za ta bambanta ba,” inji ta.

Ta bayyana kwarin guiwar cewa zanga-zangar ba za ta yi mummunan tasiri a huldar diflomasiyyarta da Najeriya ba.

A cewar Ambasada Isopi, “Mutane sun yi zanga-zangar lumana a gaban tawagar a nan. Hakki ne na asali. Suna nan kuma sun kasance cikin kwanciyar hankali, mun wakilta wasu daga cikin ma’aikatanmu don mu’amala da su a can kuma ba su haifar mana da wata matsala ba.

“Baya ga tawagar sa ido kan zaben, mu ma abokan hulda ne ga INEC, wajen samar da kwararrun fasaha da tallafin kudi kuma hadin gwiwarmu na ci gaba da gudana. Dangane da abin da ya shafi mu, muna son ci gaba da yin hadin gwiwa tare da dimokuradiyya mafi girma a Afirka.”

Yayin da ya ke bayyana cewa, wannan ba shi ne karon farko da INEC ke gayyatar kungiyar EU don ganin yadda za a gudanar da zabe a Najeriya ba, jakadan ya ce EU EOM ta tura tawagar sa ido a Najeriya tun shekarar 1999.

Ta ce; “Bari in fara da cewa rahoton EOM na EU rahoton ne na tawagar sa ido ta kasa da kasa mai zaman kanta da EU ta tura bisa bukatar Najeriya, musamman bisa bukatar hukumar zabe mai zaman kanta (INEC), bisa gayyata a rubuce ta aike ta INEC zuwa EU.

“Wannan wata tawagar sa ido kan zabuka ce ta kasa da kasa wacce ta yi aiki bisa tushe iri daya, kamar kowace tawagar sa ido ta kasa da kasa, bisa ka’idar Majalisar Dinkin Duniya kan sa ido kan zabe.

Wannan ba wata manufa ba ce da ke tantance sakamakon zabe kuma ba ta kowace hanya ta inganta ko sanya alamar tambaya kan sakamakon zaben. Ina ganin wannan yana da matukar muhimmanci a fahimta.”

Wakilin ya bayyana cewa EU EOM a Najeriya ko kuma a ko’ina cikin duniya yana ba da cikakkiyar kimantawa, mai cin gashin kanta, da kuma tantance tsarin zabe.

Ambasada Isopi ya bayyana cewa, abin da hakan ke nufi shi ne, sun tantance ko an gudanar da zaben ne daidai da wajibci na kasa da kasa, da na shiyya-shiyya, har ma da kasa baki daya, wajen gudanar da zabukan dimokuradiyya da kasar ta amince da su.

Ta ce tawagar sa ido kan zaben ba ta siyasa ce kuma ba ta bin wata manufa ta siyasa.

Ambasada Isop ya kammala da cewa EU kungiya ce mai karfi da inganci kuma kungiya ce da aka amince da ita a duniya tare da dabaru da gogewa.