Hukumar tattara kudaden shiga da kuma kasafin kudi (RMAFC), ta bukaci ‘yan Najeriya da su yi kokarin biyan harajin su domin bunkasa kudaden shiga da gwamnati ke samu da kuma inganta ayyukan yi.
Shugaban RMAFC, Muhammad shehu a wata hira da manema labarai a ranar Lahadi a Abuja ya bayyana damuwarsa kan yadda ake biyan haraji a kasar nan.
Ya kuma jaddada mahimmancin biyan haraji wajen inganta kudaden shiga na gwamnati da kuma inganta harkokin hidima.
Ya bayyana cewa a halin yanzu ‘yan Najeriya kasa da miliyan 40 ne suka yi rajista a tsarin haraji kuma suna gudanar da ayyukansu na haraji.
Ya jaddada, “Wannan ya yi kadan ga kasar da ke da fiye da mutane miliyan 200.”
Taimakawa kwamitin gyaran haraji
Shugaba Shehu ya yaba da kafa kwamitin gyara haraji, wanda shugaba Bola Tinubu ya jagoranta.
Ya yi imanin cewa wannan kwamiti yana da damar da za ta iya fadada hanyoyin haraji sosai, musamman ta hanyar hada ‘yan wasan tattalin arziki daga sassan da ba na yau da kullun ba.
“Akwai duk waɗannan muhawara game da tattalin arzikin da ba na yau da kullun ba.
“Abin da wannan kwamitin gyaran haraji da muka kafa zai yi shi ne hada kan hukumomi da dama ciki har da RMAFC. Mu memba ne na wannan kwamiti.
“Mun bayyana matsayinmu kuma za mu sanar da abin da muka yi imani da cewa zai iya ƙara darajar tattaunawar.
“A karshen hakan, za mu samu ingantacciyar al’umma inda mutane da yawa ke biyan haraji kuma za a yi amfani da kudin don ingantacciyar aiyuka da ababen more rayuwa ta yadda kowane dan Najeriya zai amfana,” inji shi.
Ya bukaci hukumar tara haraji ta tarayya (FIRS) da ta hada kai da hukumar kwastam ta kasa (NCS) domin gano wasu nau’ukan ‘yan Najeriya da ke kaucewa biyan haraji.
Akwai wasu harajin da gwamnati bata samu daga ‘yan Najeriya ba.
“Wani zai bayyana kudin shiga na Naira 600,000 a shekara amma wannan mutum zai shigo da motar Naira miliyan 40 cikin Najeriya.
“Na yi imanin FIRS za ta duba duk waɗannan abubuwa, sannan ta hada gwiwa da NCS don ingantacciyar inganci.
” Idan ka shigo da sabuwar mota, sunanka, ranar haihuwarka, adireshinka, lambar NIN dinka duk a bukaci.
Su yi bincike su ga abin da kuka shigar a bara, nawa kuka biya wa gwamnati haraji. Ta haka, za su samu mutane da yawa don biyan haraji,” inji shi.
Ya bukaci daukacin ‘yan Najeriya da su rungumi ra’ayin biyan haraji da son rai domin bunkasa harkar kudaden shiga na gwamnati.
“Ina ganin yana da matukar muhimmanci kowane dan Najeriya ya yi kokari ya biya haraji saboda daga wadannan kudaden ne kuke samun ayyuka.
“Duk abubuwan da mutane ke son gaya muku game da tsabtataccen muhalli, kyawawan hanyoyi, ababen more rayuwa a wasu ƙasashe, harajin da ‘yan ƙasa ke biya ne ake amfani da su don waɗannan ayyukan.
“Ya kamata mutane su koyi biyan kudin wutar lantarki, su biya kudin ruwa su biya kamar yadda ake biyan katin cajin waya.
“Yayin da kuke biyan harajin ku, gwamnati za ta kara yawan kudin da za ta sanya a kan tituna, gina layin dogo, ingantattun asibitoci, fensho, tsare-tsare na zamantakewa, da kuma kyakkyawan shiri domin taimaka wa mabukata,” in ji shi.
Ladan Nasidi.
