Kenya da Tarayyar Turai sun matsa kusa da kulla yarjejeniyar hadin gwiwa ta tattalin arziki da za ta bai wa kasar da ke gabashin Afirka matsayin fitar da kayayyaki zuwa kasashen waje ba tare da wata iyaka ba a cikin kungiyar, in ji jami’ai a ranar Litinin.
Bangarorin biyu sun fara daftarin yarjejeniyar ne a watan Yuni bayan tattaunawar watanni bakwai.
EU na ɗaya daga cikin manyan kasuwannin fitar da kayayyaki na Kenya.
Majalisar Tarayyar Turai ta amince da yarjejeniyar a makon jiya. Yanzu dai za a gabatar da shi ga majalisun bangarorin biyu domin amincewa da shi kafin ya fara aiki.
Rebecca Miano, ministar kasuwanci ta Kenya, ta ce “Yarjejeniyar yau ta sanar da sabon wayewar gari inda kayayyakin Kenya ke samun shiga kasuwannin Turai ba tare da wani kaso ba,” in ji Rebecca Miano, ministar kasuwanci ta Kenya kafin sanya hannu kan yarjejeniyar a wani biki a Nairobi.
“Bayan lokaci, kayayyaki na Turai suma za su sami damar shiga kasuwannin Kenya.”
Kenya ita ce babbar mai fitar da shayi, kofi, furanni, ‘ya’yan itatuwa da kayan marmari zuwa Tarayyar Turai, wanda ke da kashi 21% na kayayyakin da take fitarwa gaba daya.
Yana sayen injuna, magunguna da sauran sinadarai daga EU.
Cinikin ciniki tsakanin kasashen biyu ya kai jimillar Yuro biliyan 3.3 a shekarar 2022, bayanan gwamnatin EU da na Kenya sun nuna, wanda hakan ya sa ta zama kasa ta biyu mafi girma a fannin kasuwanci a kasar ta gabashin Afirka.
Kenya ta kulla yarjejeniyar kasuwanci ta farko da kungiyar EU a shekarar 2016, tare da takwarorinta na kungiyar kasuwanci ta Gabashin Afrika mai mambobi shida a wancan lokaci, amma yawancin kasashen EAC ba su sanya hannu kan yarjejeniyar ba, don haka ba ta fara aiki sosai ba.
Tuni dai kungiyar EAC ta fadada zuwa kasashe takwas, wadanda za su yi maraba da shiga sabuwar yarjejeniyar, in ji shugaban Kenya William Ruto.
“Wannan yarjejeniya da muke kulla a yau ta bar kofa a bude, kuma na ce, a bude, ga abokan huldar mu na EAC,” in ji Shugaba William Ruto a wurin bikin.
Yayin da ake rarraba sauran membobin EAC a matsayin ƙasashe masu ƙarancin ci gaba, ma’ana za a iya ci gaba da samun damar fitar da su ba tare da yarjejeniyar ba, Kenya na da matsakaicin kudin shiga don haka dole ne ta nemi tsari kaɗai.
Shugabar Hukumar Tarayyar Turai Ursula von der Leyen ta ce “Muna karfafa wa sauran kasashen gabashin Afirka gwiwa su shiga.
Reuters/Ladan Nasidi.
