Ma’aikatar ilimi ta jihar Gombe ta ce kimar da aka samu a cikin tattaunawa na jarrabawar waje, hukumar jarrabawar Afrika ta yamma, WAEC, ya karu zuwa kashi 79.7%, daga kusan kashi 25% a jarabawar 2020/2021.
Da yake zantawa da manema labarai a Gombe, Kwamishinan Ilimi na Jihar, Mista Dauda Zambuk, ya ce kashi 79.7% na daliban sun sami maki a akalla darussa biyar da suka hada da Ingilishi da Lissafi.
Ya kuma danganta wannan ci gaba da kokarin da gwamnatin Gwamna Muhammadu Yahaya ke yi, kamar na sake horas da malamai da sake shigar da jarabawar Mock WASC da aka yi watsi da su.
Mista Zambuk ya ce; “A lokutan baya an yi amfani da jarrabawar Mock a matsayin ma’auni da jami’o’i ke amfani da su don shigar da dalibai bisa ga sakamakon da aka samu daga gare ta, wanda suka yi imani zai iya zama farkon sakamakon karshe na sakandare.”
Yace; Jarrabawar Mock ta taimaka wa daliban da suka samu cancantar samun cancantar biyan kudin jarabawar WAEC a jihar.
A cewar Kwamishinan ‘’Kokarin da Gwamnan ya yi na neman inganci ne ya sa ya zabi biyan kudin takardar shaidar kammala karatun Sakandare ta Afirka ta Yamma, WASC ta Hukumar Jarrabawar Afirka ta Yamma, wadda ta dade tana da matsayi mai daraja, kuma ta samu karbuwa a duniya, duk da cewa hukumar ta amince da shi. Hukumar Jarrabawa ta Najeriya ta yi kadan.”
Mista Zambuk ya ce gwamnatin jihar Gombe ta biya dalibai 23, 680 kuma hakan ya sa jihar ta zama ta biyu a yankin arewa maso gabas bayan jihar Taraba.
Da ya ke sauka a fannin tunawa, ya ce gwamnati mai ci ta gano gibi a fannin ilimi a shekarar 2019, ta hanyar rahoton kwamitin mika mulki, wanda wani bangare ya duba bangaren.
Kwamishinan ya ce kwamitin ya gano cewa ilimi a jihar na cikin wani hali mara kyau, ta fuskar samar da ababen more rayuwa, samar da ingancin ma’aikatan koyarwa, da kuma samar da kayayyakin koyarwa.
“A nawa ra’ayi, idan kuna son koyo ya gudana, akwai manyan sinadarai guda uku, daya, kuna da malami, kuna da dalibai, sannan kuma kayan koyarwa, koda kuwa ba ku da tsari mai kyau. Akalla koyo na iya faruwa. Da zarar kana da dalibai da kwararrun malamai kuma kana da kayan aiki, koyo zai ci gaba da tafiya yadda ya kamata,” Mista Zambuk ya bayyana.
Sai dai ya ce bayan hawansa mulki, Gwamnan ya sa a gaba wajen magance matsalar samun kwararrun malamai kuma cikin watanni shida ya kafa cibiyar samar da ilimi ta malamai.
Ya ce kafin yanzu, kwazon daliban jihar Gombe a jarabawar waje ya kasance na 2 ko na 3 daga baya.
“Musamman bayan kammala SS3, wadanda ya kamata, suna iya neman izinin shiga manyan makarantu. Ayyukanmu, daga cikin jihohi 36 da Babban Birnin Tarayya, FCT, Jihar Gombe, ya kasance a matsayi na 1 da na 2. Ma’ana daga cikin 37, ko dai muna fama da matsayi na 34, 35 ko 36. Hakan ya faru ne sakamakon munanan yanayi da na ba ku labari,” in ji Kwamishinan.
Don gyara hakan, Mista Zambuk ya ce gwamnati ta kudiri aniyar sake horas da malamai a jihar, ta hanyar yin jarrabawa don samun damar da za su iya.
Har ila yau, domin kara inganta harkar ilimi a jihar, kwamishinan na jihar Gombe, ya ce a baya-bayan nan gwamnati ta dauki malamai 1000 aiki, sannan ta mayar da ma’aikatan da suka cancanta daga makarantun firamare 288 ayyukan yi zuwa makarantun sakandare, ta yadda wadanda ke da takardar shedar ilimi ta Najeriya. NCE, zata kula da makarantun firamare.
Ya ce daukar ma’aikatan ya bi ka’ida da ka’idojin nuna gaskiya ga makarantun.
Mista Zambuk ya yi fatan za a dauki karin malamai kafin karshen shekara, domin maye gurbin wadanda suka yi ritaya ko kuma suka mutu.
Ya kuma bukaci al’umma su nuna kishin kasa wajen ganin malaman da aka dauka aikin koyarwa a makarantun firamare da ke yankinsu sun cika nauyin da ya rataya a wuyansu.
Mista Zambuk ya ce wasu malaman da suka nemi aiki tukuru don neman aikin koyarwa kuma suka tura wa al’ummarsu don koyarwa sun samu halin ko-in-kula a kan ilimin yaran da ke yankin.
Ya ce jami’an ma’aikatar da hukumomin da abin ya shafa ba za su iya a koda yaushe zagayawa makarantun firamare na gwamnati kusan dubu daya ba, amma al’ummomi za su iya yin hakan ta hanyar sanya ido tare da bayar da rahoton irin wadannan dabi’u na jajircewa domin ganin malaman da aka dauka aiki a yankunansu suna gudanar da ayyukansu. ayyuka yadda ya kamata.
Kwamishinan ya ce ma’aikatar na shirin gudanar da taron koli na ilimi ga irin wadannan al’ummomi domin wayar da kan su kan bukatar su kara kaimi domin haduwa da sauran al’ummomin da suka samu ci gaba.
Ga Makarantun Sakandare, Mista Zambuk ya ce ma’aikatar ta kasance a kullum, tana karbar karatun malamai da dalibai a makarantun da ke fadin jihar. Shugabannin makarantun ne suka aika da su ta hanyar lantarki kuma shugabannin makarantun sun sanya hannu a kan yadda za a inganta karatun malamai da dalibai.
A cewarsa, “Gwamna Yahaya na da sha’awar magance yaran da ba sa zuwa makaranta, inda a baya aka ce yara kusan 880,000 ba sa zuwa makaranta. Ya zuwa yanzu kusan 500,000 daga cikin wadannan yaran an mayar da su makaranta.”
Mista Zambuk ya ce domin a nuna adalci da adalci, Gwamnan a wani bincike da ya gudanar ya gano cewa akwai Unguwa mai suna Kubiya-kunbiya a karamar hukumar Gombe, wadda ba ta da ko firamare balle makarantar sakandire kuma cikin shekara guda ya yanke shawarar yin. kafa daya a can, makarantar Alabura Model.
Kwamishinan ya kara da cewa, sashen na Firamare ya riga ya dauki dalibai tare da tura babban Malami da sauran malamai, yayin da aka tura shugaban makarantar karamar sakandire, wanda ya fara ba da damar shiga JSS1.
Leave a Reply