A ranar Juma’a ne ake sa ran kungiyar Tarayyar Turai da kungiyar Mercosur ta Kudancin Amurka za su kammala yarjejeniyar ciniki cikin ‘yanci, amma tana fuskantar kalubale mai tsanani don neman amincewa a Turai sakamakon adawar Faransa.
Bayan shawarwarin da aka shafe sama da shekaru 20 da shekaru biyar daga yarjejeniyar da aka kulla da farko, shugabar Hukumar Tarayyar Turai Ursula von der Leyen da takwarorinta na Mercosur za su sanar da yarjejeniyar siyasa da karfe 9.30 na safe (1230 GMT) a Montevideo, babban birnin kasar Uruguay.
Von der Leyen ya tashi ne a ranar Alhamis gabanin taron da kungiyar ta shirya gudanarwa da suka hada da kasashen Brazil da Argentina, da kuma Uruguay da Paraguay, sa’o’i kadan bayan rugujewar gwamnatin shugaban Faransa Emmanuel Macron.
Faransa, wacce ta fi sukar yarjejeniyar a cikin EU, ta yi Allah wadai da ita a matsayin “ba za a yarda da ita ba” kuma majiyoyin diflomasiyya sun ce Hukumar Tarayyar Turai na yin babban hadari, tare da amincewar mambobin EU da ke nesa da tabbas.
Manoman Turai sun sha yin zanga-zangar adawa da yarjejeniyar EU da Mercosur da suka ce za ta kai ga shigo da kayayyaki masu rahusa na Kudancin Amurka, musamman naman sa, wadanda ba su dace da koren abinci da na EU ba.
Italiya ta ce a ranar Alhamis babu wani sharadi na sanya hannu kan yarjejeniyar. Poland ta ce a makon da ya gabata tana adawa da yarjejeniyar ciniki cikin ‘yanci a tsarinta na yanzu.
Kungiyoyin koren Turai suma suna adawa da yarjejeniyar. Abokan Duniya suna kiranta yarjejeniyar “lalata yanayi”.
Sabanin haka, wata gungun mambobin EU da suka hada da Jamus da Spain, sun ce yarjejeniyar tana da matukar muhimmanci ga kungiyar, yayin da take kokarin karkatar da kasuwancinta bayan kusan rufe kasuwar Rasha da kuma rashin jin dadin dogaro ga kasar Sin.
Suna ganin Mercosur a matsayin kasuwar motocin EU, injina, da sinadarai da kuma yuwuwar ingantaccen tushen ma’adanai masu mahimmanci, kamar lithium karfen baturi, da ake buƙata.
Har ila yau, suna nuna fa’idodin aikin gona, ganin cewa yarjejeniyar tana ba da damar samun dama da ƙananan kuɗin fito ga cuku, naman alade, da giya na EU.
Yarjejeniyar ciniki za ta buƙaci amincewa daga 15 daga cikin membobin EU 27 da ke wakiltar kashi 65% na yawan jama’ar EU, tare da rinjaye mai sauƙi a Majalisar Turai.
Masu shiga tsakani na Kudancin Amurka na ci gaba da kyautata zaton cewa a ƙarshe EU za ta ba da amincewarta kuma Faransa ba za ta iya haɗa ƴan tsirarun da ke hana ruwa gudu ba.
Reuters /Ladan Nasidi.