Kungiyar dattawan Afrika ta Yamma (WAEF) ta bukaci hukumar zabe mai zaman kanta ta kasa INEC, jami’an tsaro, da sauran masu ruwa da tsaki da su yi aiki da dokar kasa a zaben da za a yi a ranar Asabar.
WAEF ta yi wannan kiran ne a Abuja, babban birnin Najeriya, a cikin wata sanarwar hadin gwiwa mai dauke da sa hannun shugabanta na tawagar zaben 2023 a Najeriya kuma tsohon shugaban kasar Ghana, John Mahama; da kuma mai kiran taron kuma tsohon shugaban kasa Goodluck Jonathan.
Kungiyar ta bukaci dukkan masu ruwa da tsaki da su gudanar da aikin da kundin tsarin mulkin kasar ya ba su ta yadda za su samar da zaman lafiya da kare martabar tsarin zabe a zabukan gwamnoni da na ‘yan majalisun jiha.
Sun bukaci INEC da ta tunkari kalubalen da masu ruwa da tsaki daban-daban suka gano bayan zaben shugaban kasa da na ‘yan majalisun tarayya na ranar 25 ga watan Fabrairu, a matsayin hanyar kare martabar tsarin.
“Wannan zabe wata dama ce ga INEC na sake gina amana da amincewar ‘yan kasa da kuma nuna aniyar ta na gudanar da sahihin zabe domin samun kyakkyawan sakamako na dimokuradiyya a Najeriya da kuma yankin mu.
“Saboda haka akwai bukatar hukumar zabe ta yi la’akari da korafe-korafen da masu ruwa da tsaki, ciki har da masu sa ido na cikin gida da na waje suka gabatar a lokacin zaben shugaban kasa da na ‘yan majalisun tarayya da kuma yin alkawarin warware wadannan kalubale.
“Muna sake nanata furucinmu da muka yi a baya bayan zaben shugaban kasa da na ‘yan majalisar wakilai na kasa cewa Najeriya ce babbar mai ruwa da tsaki wajen dorewar dimokuradiyya a yammacin Afirka.
“Hakin wanzar da dimokuradiyyar kasar nan da kuma zaman lafiyar yankinmu ya rataya a wuyanmu, musamman kan amincin INEC da sauran hukumomin gudanar da zabe a yammacin Afirka, a lokacin zabe.”
WAEF ta bukaci ‘yan Najeriya da su kasance masu bin doka da oda, su kaurace wa ayyukan da za su iya kawo cikas ga zaben na ranar Asabar da kuma kawo barazana ga zaman lafiyar kasar da kuma yankin.
“Hukumar zabe ta WAEF a Najeriya, 2023, ta sake yabawa ‘yan Najeriya bisa natsuwa da balaga da suka nuna a zaben shugaban kasa da na ‘yan majalisun tarayya da ya gabata.
“Muna so mu yi kira da a gudanar da zabe cikin gaskiya, cikin lumana, da gaskiya a yayin da ‘yan kasa ke shirin fita rumfunan zabe domin zaben Gwamna da na Majalisar Jiha, ranar Asabar,” taron ya yi kira.
Kungiyar ta yabawa ‘yan takarar shugaban kasa a zaben da ya gabata bisa yadda suka bi shawarar dattawa na bin tafarkin zaman lafiya da bin hanyoyin doka don magance korafe-korafen da aka gani a zaben da ya gabata.
Tawagar ta bukaci jam’iyyun siyasa, ‘yan takara, da magoya bayansu da su gudanar da ayyukansu na al’umma bisa tsarin doka da kuma kauracewa ayyukan da za su haifar da tashin hankali da tabarbarewar doka da oda a lokacin zabe da kuma bayan zabe.
“Kafin wannan zagaye na biyu na zaben, mun lura da yadda wasu ‘yan jam’iyyar da ke goyon bayan jam’iyyar a wasu jihohin ke yi da nufin jawo hankalin masu kada kuri’a ta hanyar tsoratar da ‘yan kasa da kuma hana su yin amfani da ‘yancinsu na jama’a.
“Haka kuma an lura da wannan yanayin makonni uku da suka gabata a lokacin zabukan shugaban kasa da na ‘yan majalisun tarayya.
‘’Yan kasar sun shawo kan wadannan kalubale kuma sun samu damar kada kuri’unsu kuma muna fatan cewa, a wannan karon ma, za su yi fice wajen kada kuri’unsu don kare dimokradiyyar kasar.”
WAEF ta kuma yabawa ‘yan Najeriya kan yadda suke zaman lafiya da kuma imani da dimokuradiyyar kasar, duk da wasu kalubalen da tsarin ke fuskanta.
Leave a Reply