Majalisar Wakilai Ta Bukaci Gwamnati Da Ta Kafa Dokar Ta Baci A Fannin afiya

Majalisar wakilai ta bukaci gwamnatin tarayya da ta kafa dokar ta-baci a fannin lafiya tare da ware mata gagarumin kuri’u a kididdigar kasafin kudin shekarar 2024.

 

 

Hakan ya biyo bayan kudirin da dan majalisar wakilai Fayinka Oluwatoyin (APC-Lagos) ya gabatar a zaman majalisar a Abuja.

 

 

An yi wa kudirin taken, “Bukatar Hukumar Kula da Lafiya a matakin farko ta kasa (NPHDA) ta hada kai da hukumomin lafiya da abin ya shafa a Jihohi da Kananan Hukumomi don tabbatar da ayyukan cibiyoyin kiwon lafiya a matakin farko.

 

Oluwatoyin, mamba mai wakiltar mazabar tarayya ta Mushin II na jihar Legas, ya bayyana cewa Najeriya, wadda ta kasance kasa mafi yawan al’umma a Afirka, na fuskantar matsalar gurbacewar cibiyoyin kiwon lafiya.

 

Ya ce an kiyasta cewa Najeriya na da asibitoci da asibitoci kusan 39,983 a shekarar 2020, inda cibiyoyin kiwon lafiya na farko suka kai kusan 34,000 wanda shine kashi 86 cikin 100.

 

Sai dai ya ce kashi 20 cikin 100 na wadannan cibiyoyin kiwon lafiya na farko ne kawai ke aiki, musamman a yankunan karkara da ba su da isassun kayan aiki da ma’aikata.

 

Ya ce rashin kayan aikin likita, magunguna, kwararrun ma’aikata, na’urorin lantarki, gadaje, da hanyoyin sadarwa ya kara yawan mace-mace a cibiyoyin kiwon lafiya.

 

Wannan, a cewarsa, ya zama dole a sake farfado da tattalin arzikin kasar tare da kasafin kudi na dalar Amurka miliyan 80 don karin wuraren kwana.

 

Ya ce rashin wakilcin ma’aikatun lafiya na tarayya da na Jihohi na cibiyoyin kiwon lafiya a matakin farko na hana gudanar da kasafin kudi yadda ya kamata da samun ingantaccen kiwon lafiya a yankunan karkara.

 

 

Wannan a cewar shi, yakan kai ga mutuwa da wuri.

 

 

Farfadowa

 

Majalisar, a cikin kudurin ta, ta bukaci ma’aikatar lafiya ta tarayya da ta karfafa wa Jihohi gwiwa wajen farfado da shirye-shiryen kiwon lafiya a matakin farko na suma a matakin farko.

 

 

Sannan ta bukaci ma’aikatar da ta kuma samar da magunguna masu inganci da rahusa ga talakawa.

 

 

Majalisar ta kuma bukaci ma’aikatar lafiya ta tarayya, tare da hadin gwiwar ma’aikatun Jihohi, da kananan hukumomi da sauran masu ruwa da tsaki da su kafa kwamitin da zai kawar da matsalar rashin aikin yi.

 

 

Wannan, in ji shi, ya kamata ya kasance musamman a cikin yankunan karkara kuma ya ba wa Kwamitin Kula da Lafiya tare da taƙaitaccen rahotanni a kimanta ma’auni na cibiyoyin kiwon lafiya na farko daga 2016-2022.

 

 

NAN/Ladan Nasidi.