Najeriya na cikin Hatsarin Barkewar Cutar Marburg – NCDC

Cibiyar Kula da Cututtuka da Cututtuka ta Najeriya NCDC ta ce Najeriya na cikin tsaka mai wuya na shigo da cutar ta Marburg bayan barkewar cutar a kasar Equatorial Guinea.

 

 

Cutar cutar Marburg cuta ce da ake saurin kamuwa kuma tana haifar da zazzabin , wanda ke kisa har zuwa kashi 88 cikin ɗari. Iyali daya ne da kwayar cutar da ke haifar da cutar Ebola. Cutar da kwayar cutar Marburg ke haifarwa tana farawa ba tare da bata lokaci ba, tare da zazzabi mai zafi, matsanancin ciwon kai, da rashin lafiya mai tsanani.

 

 

Yawancin marasa lafiya suna samun alamun cutar jini mai tsanani a cikin kwanaki bakwai. Ana yada kwayar cutar zuwa mutane daga jemagu na ‘ya’yan itace kuma tana yaduwa tsakanin mutane ta hanyar hulɗa kai tsaye da ruwan jikin mutanen da suka kamu da cutar, saman, da kayan aiki.

 

 

A cewar hukumar ta NCDC, har yanzu ba a tantance yawan bullar cutar a kasar Equatorial Guinea ba, kuma akwai yiwuwar kamuwa da cutar a Najeriya bayan shigo da su daga kasashen waje saboda taruka da tafiye-tafiyen da ke da alaka da zabukan kasa masu zuwa.

 

 

Har ila yau, ta ce yiyuwar shigo da su Najeriya na da yawa, saboda zirga-zirgar jiragen kai tsaye tsakanin Najeriya da Equatorial Guinea, da kuma kusancin Equatorial Guinea zuwa Najeriya.

 

 

Equatorial Guinea a ranar 13 ga Fabrairu, 2023, ta tabbatar da barkewar cutar Marburg a karon farko, inda ta yi rikodin mutuwar tara idan ta kamu da ita.

 

 

Hukumar Lafiya ta Duniya ta tabbatar da cewa gwajin farko da aka yi bayan mutuwar akalla mutane tara a lardin Kie Ntem da ke yammacin kasar ya kamu da cutar zazzabin cizon sauro.

 

 

Darakta Janar na Hukumar NCDC, Dokta Ifedayo Adetifa, ta wata sanarwa da aka rabawa manema labarai a ranar Juma’a, ya bayyana cewa akwai yiwuwar yaduwa a Najeriya bayan shigo da su daga kasashen waje saboda tarukan da tafiye-tafiyen da ke da alaka da zabukan kasa mai zuwa.

 

 

 

Ya lura cewa adadin wadanda suka mutu na MVD ya kai tsakanin kashi 24 zuwa 88 cikin dari kuma a halin yanzu ba shi da magani mai inganci don magani ko riga-kafi mai lasisi don rigakafi.

 

 

A wani bangare sanarwar ta kara da cewa, “A halin yanzu cutar bata bullo a Najeriya ba, amma hukumar NCDC da ma’aikatu da hukumomin da abin ya shafa sun dauki matakan da suka dace don rage barazanar shigo da su daga kasashen ketare. NCDC, ta jagoranci yin hadin gwiwar na kasa ga dukkan VHFs domin gwaje gwaje a dakin gwaje-gwaje, gudanarwa, da sadarwa. Hukumar ta NEVHD TWG kamar yadda ta saba yi na bayar da labarin barkewar cutar, MVD ta gudanar da wani bincike mai zurfi tare da sanar da Najeriya na kasancewa cikin shirye-shiryen sakamakon barkewar cutar kwanan nan a Equatorial Guinea.

 

 

“Bisa bayanan da ake da su, an yi la’akari da illar shigo da cutar Marburg baki daya da kuma tasirin lafiyar ‘yan Najeriya a matsayin  mataki.

 

 

“ haɗarin ya kuma nuna cewa Nijeriya tana da aikin-fasahar ɗan adam (ma’aikatan kiwon lafiya), da bincike-da ake buƙata don ba da matakai yadda ya kamata a yayin barkewar cutar. Najeriya ta kuma dauki Marakai ga annobar cutar zazzabin cizon sauro kamar yadda tadauka lokacin da cutar Ebola ta bulla a shekarar 2014 tare da shirye-shiryen dakile cutuka na tsawon shekaru. Muna da ikon tantancewa da gwada MVD a halin yanzu a dakin gwaje-gwaje na National Reference Laboratory da ke Abuja da Cibiyar dakin gwaje-gwaje na Asibitin Koyarwa na Jami’ar Legas .

 

 

“Duk da haka, za a haɓaka ƙarfin bincike har zuwa sauran dakunan gwaje-gwaje a cikin biranen da ke da mahimman wuraren shiga da sauran su kamar yadda ake buƙata. An samar da ingantaccen tsarin matakai tare da horar da ƙungiyoyi masu saurin amsawa, da ingantaccen tsarin rigakafi daga kamuwa da cuta) da haɗarin yaɗuwa.”

 

 

Hukumar NCDC ta shawarci ‘yan Najeriya da mazauna yankin da su guji duk wani balaguron zuwa Equatorial Guinea musamman a wannan lokaci.

 

 

“Mutanen da ke da tarihin balaguro na baya-bayan nan zuwa ko wucewa ta Equatorial Guinea a cikin kwanaki 21 da suka gabata waɗanda suka sami alamun kamar zazzabi, ciwon makogwaro, gudawa, rauni, amai, ciwon ciki, ko zub da jini da ba a bayyana ba ko kumbura ya kamata ya je asibiti. Hukumar ta kara da cewa a kira 6232 ko kuma a kira layin ma’aikatar lafiya ta jihar nan don tantancewa da gwaji, ”in ji hukumar.